Mens en lijden: Hoe reageren mensen?

Met lijden heb ik helaas al heel veel te maken gehad. In ons gezin (moeder, vader en 3 broers) hebben wij al heel wat te verwerken gekregen.
 

Onze Dieter, de jongste van de 4 kinderen werd op zijn 3e heel erg ziek: leukemie.
Hij heeft dit tot 2 maal toe overwonnen.
Ik was zelf toen 11 jaar en gaf toen al onbewust reactie op het lijden van mijn ouders en mijn broer:
- elk vrij moment (woensdag na school en in het weekend) ging ik mee naar het ziekenhuis
- ik  veranderde zonder tegenstand van school, zodat ik ’s middags warm kon eten want mijn ouders hadden geen tijd meer om ’s avonds nog warm te koken.
Maar ik ben mijn ouders bijzonder dankbaar dat ze ondanks de angst waar ze toen in leefden heel goed bleven zorgen voor mij en mijn andere broers.
Hoe buitenstaanders reageerden kan ik me niet goed meer herinneren.

Jaren later (nu iets meer dan een jaar geleden) is onze Dieter gestorven in een auto-ongeval.
Hoe ik mijn ouders vanaf die dag heb zien lijden is onbeschrijflijk, daar zijn geen woorden voor.
Ik reageer hierop door te luisteren naar hen (vooral naar mijn moeder) en er onnoemelijk veel te zijn voor hen. Ik probeer hen af te lijden door veel met mijn zoon op bezoek te gaan.
Ik merk wel dat mensen met een bocht rond hen liepen/lopen omdat ze niet wisten/weten hoe ze moeten reageren. Tot op vandaag is dit nog zo. Mensen die dit niet meemaken weten niet wat zo’n zwaar verlies met iemand doet.

Ik vind persoonlijk ook dat een vorm van slachtofferhulp of een andere psychologische begeleidingmeer ter beschikking zou moeten zijn en dit zonder dat nabestaanden het zelf moeten vragen. De politie is het ongeval van mijn broer eerst aan mij komen melden. Ik had de loodzware opdracht om mijn ouders en broers in te lichten. Ik heb van de politieman veel steun gekregen, hij is lange tijd bij mij gebleven. Maar er moest eigenlijk best iemand aanwezig geweest zijn van slachtofferhulp om zo’n nieuws te brengen, zodat ik daar niet alleen voor stond.

Dit moment heeft mijn leven getekend.

Sommige mensen hebben mij echter ook  teleurgesteld. Ik ben door de emotionele gevolgen van dit ongeval 3 maand afwezig gebleven door ziekte.  Op het werk kreeg ik achteraf te horen dat sommige collega’s de eerste maand begrip hadden voor mijn situatie maar dat ze daarna vonden dat ik beter het werk kon hervatten. Er zei letterlijk iemand: de eerste maand had ik respect voor de situatie, nadien was ik teleurgesteld omdat niet terug kwam werken. Alsof er op rouwen een tijd staat….

Het viel me op dat  ik heel dikwijls de vraag kreeg: Hoe is het met je ouders? Het was precies of het verliezen van een broer minder erg was. Weinig mensen vroegen hoe het met mij ging.

Nu een jaar verder merk ik wel dat er minder en minder over gesproken wordt.  Ik denk dat vele niet weten dat ik nog van ’s morgens tot ’s avond aan mijn broer denk. Maar die paar echte vrienden zijn er altijd voor mij geweest en hebben heel veel naar mij geluisterd.